Finax kontra fundusze inwestycyjne w pierwszej połowie 2024

Czytelniku-inwestorze, pamiętaj! Wyniki historyczne nie gwarantują przyszłych zwrotów, a inwestycja może przynieść stratę. Dowiedz się, jakie ryzyko podejmujesz, inwestując. Wyniki bazują na notowaniach EUR i są przeliczone na PLN według kursów spot EUR-PLN (źródło: Bloomberg). Uwzględnij również wpływ zmian na rynku walutowym, ponieważ wyniki Finax wyrażone w PLN zależą także od wahań kursów walut wobec złotego, który może zwiększać lub zmniejszać wynik z inwestycji.

Skuteczny inwestor zawsze kupuje w dołku, a sprzedaje na górce, ale w rzeczywistości, „zawsze” dosyć szybko się zmienia w „czasem się uda”. Dlatego w Finax trzymamy się zasad inwestowania pasywnego. Jesteśmy bowiem przekonani, że im dłuższy jest termin, tym szybciej kurczy się liczba inwestorów potrafiących systematycznie osiągać wyższe od rynkowych stopy zwrotu – zwłaszcza po uwzględnieniu kosztów inwestowania.

Pierwsza połowa roku 2024 na polskim rynku, pomimo wciąż dodatnich stóp zwrotu – WIG urósł o prawie 13%, zaś WIG20 o ponad 9% - okazała się trochę słabsza od poprzedniego półrocza. Dobra koniunktura pomaga jednak zapomnieć o spadkach z poprzednich lat. Znajduje to też odzwierciedlenie w krótko- i średnioterminowych stopach zwrotu.

Aby uniknąć często zgubnego dla inwestorów samozadowolenia, przypominamy o ryzyku oraz podkreślamy długoterminowy charakter inwestycji, który przyświeca portfelom Finax. W związku z tym oprócz krótkoterminowych stóp zwrotu, patrzymy też na dłuższy horyzont czasowy.

Inwestycje dynamiczne

Fundusze cechujące się największą zmiennością (poziom ryzyka 5 wg SRI), przyniosły w pierwszym półroczu dwucyfrowe stopy zwrotu, przebijając zyski z indeksu WIG20, a najlepsze niemal osiągnęły zwrot na poziomie indeksu szerokiego rynku (12,94%).

Bardzo pozytywne wyniki – zwłaszcza w perspektywie jednego roku – poprawiły również stopy zwrotu w dłuższym terminie, jednak patrząc w perspektywie 3 czy 5 lat, nie przekroczyły 10%.

Portfel Finax (100/0) pokazujemy tutaj jedynie jako punkt odniesienia, ponieważ pod kątem oceny ryzyka plasuje się on w bezpieczniejszej grupie, ale portfeli o ryzyku mierzonym SRI na poziomie 5 po prostu nie mamy. Pomimo niższego ryzyka, portfel Finax nie ustępuje wynikami w okresie 6 miesięcy, a wyniki długoterminowe (5 lat) są zauważalnie wyższe od omawianych funduszy.

Podkreślamy ten fakt, aby przypomnieć, że w długim terminie efekty inwestycji w wyższym stopniu bazują na dywersyfikacji, globalnej ekspozycji i niższych kosztach. Krótkoterminowo wyższe ryzyko może przełożyć się na wyższe zyski, ale czasem skutkuje stratami.

Podobne wnioski przynosi analiza dla portfeli mniej ryzykownych, ale o również ponadprzeciętnym ryzyku. W grupie o ocenie SRI na poziomie 4 znajdują się fundusze w większości akcyjne, dla których zwłaszcza druga połowa 2023 r. była bardzo udana.

Trend ten – choć nie w takiej skali – podtrzymany został również w ostatnim półroczu. W większości dwucyfrowe w skali sześciu miesięcy stopy zwrotu na pewno ucieszyły inwestorów.

Podobnie jak przy najbardziej ryzykownych portfelach, aktywnie zarządzane fundusze pokazują lepsze wyniki w krótkim i średnim okresie (do 3 lat). Analiza dłuższych przedziałów czasowych pokazuje zdecydowaną przewagą długoterminowych inwestycji pasywnych.

Inwestycje zrównoważone

Schodząc w dół po „drabinie” ryzyka, do inwestycji ocenionych na poziomie 3 wg SRI, dochodzimy do portfeli i funduszy zrównoważonych, dla których udział instrumentów bardziej ryzykownych (akcji) jest zmniejszany na rzecz rynku instrumentów dłużnych (obligacje, bony).

Większy udział obligacji w portfelach oznaczał dla inwestorów dwa niekorzystne trendy. Z jednej strony, kryzys na rynku obligacji generował wciąż jednocyfrowe, ale jednak ujemne stopy zwrotu, zaś mniejszy udział akcji nie pozwalał szybko odrabiać strat – porównując chociażby do portfeli o większej ekspozycji na instrumenty udziałowe.

W związku z tym w tabeli (zwłaszcza w średnim okresie) znaleźć możemy ujemne stopy zwrotu, przede wszystkim dla portfeli o największym udziale obligacji. W przypadku inwestycji z Finax – w przeciwieństwie do funduszy na polskim rynku – należy wziąć pod uwagę również trendy na rynku walutowym, które również znajdują odzwierciedlenie w stopach zwrotu.

Analiza porównawcza jest utrudniona, gdyż w tej kategorii ryzyka znajdziemy fundusze zarówno zrównoważone, jak i stabilnego wzrostu czy obligacyjne, stąd w krótkim okresie dosyć duża rozpiętość stóp zwrotu. Historycznie można jednak zauważyć długoterminowe relacje, które – oprócz najbardziej „defensywnych” portfeli – ponownie pokazują większą efektywność pasywnych portfeli Finax.

Historia, nawet ostatnich kilku lat, pokazuje, że inwestorom trudno jest dobrze identyfikować zmiany trendów. Inwestorzy instytucjonalni przywiązani są do swoich benchmarków, zaś ich klienci zazwyczaj nie śledzą na bieżąco sytuacji rynkowej. Tym ważniejsza jest zatem efektywność inwestycji, w szczególności to jak dokładnie „naśladują” rynek i jakie koszty się z tym wiążą.

W Finax jesteśmy przekonani (i utwierdzamy się w tym przekonaniu bazując na danych), że zoptymalizowane kosztowo inwestowanie pasywne, z ekspozycją na rynki globalne, jest najlepszym rozwiązaniem dla inwestorów długoterminowych. Między innymi dzięki dywersyfikacji jesteśmy w stanie zaproponować rozsądne rozwiązanie dla inwestorów o różnym podejściu do ryzyka inwestycyjnego.

Metodologia porównań i wybrane fundusze inwestycyjne

W tabelach przedstawiliśmy porównanie wyników netto po opłatach i ewentualnym opodatkowaniu inwestycji w modelowane portfele Finax oraz najpopularniejsze fundusze inwestycyjne w Polsce, na dzień 30 czerwca 2024 roku.

Przez popularne fundusze inwestycyjne rozumiemy największe fundusze inwestycyjne (te, które zadządzają największym wolumenem aktywów) w poszczególnych kategoriach w zależności od rodzaju aktywów, w które inwestują (akcyjne, mieszane i obligacyjne).

Porównujemy fundusze inwestycyjne z portfelami Finax zgodnie z poziomem ryzyka i stopami zwrotu określonymi przez metodologię SRI dla europejskich produktów zbiorowego inwestowania, która jest obowiązkowa dla funduszy inwestycyjnych i klasyfikuje je w 7 kategoriach ryzyka.

Więcej informacji o SRI można znaleźć tutaj.

Z portfelami Finax porównaliśmy 20 funduszy inwestycyjnych z klas ryzyka od 3 do 5. W tabeli uwzględniamy nawet fundusze z wyższym ryzykiem (mierzonym SRI) niż w Finax, co jednak nie musi się przełożyć się na wyższe zyski w nawet dłuższym terminie. W tych 20 funduszach Polacy mają zgromadzonych łącznie prawie 30 mld złotych (stan na 30 czerwca 2024 r.). Tradycyjnie najwięcej aktywów jest ulokowanych w funduszach obligacji.

Porównywane są fundusze z podaną opłatą bieżącą (dokument źródłowy KID oraz Karta funduszu) i wielkością aktywów zarządzanych przez fundusz (źródło Izba Zarządzających Funduszami i Aktywami oraz analizy.pl).

Źródłem danych są dokumenty Kluczowe Informacje dla Inwestorów publikowane na stronach internetowych zarządzających funduszami oraz Karty funduszy z 1 sierpnia 2023 r. Za nazwą funduszu opisane są: część opłaty bieżącej, odpowiadająca za zarządzanie i inne koszty administracyjne lub operacyjne, część odpowiadająca za koszty transakcji oraz opłata za wyniki i premie motywacyjne (jeśli były ponoszone)

Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych PZU SA (TFI PZU SA), towarzystwo inwestycyjne największej i najstarszej firmy ubezpieczeniowej w Polsce.

• PZU Stabilnego Wzrostu MAZUREK; 2,06%, 0,30%
• PZU Akcji KRAKOWIAK; 2,06%, 0,16%
• PZU Papierów Dłużnych POLONEZ: 1,56%, 0,35%, 0,11%

Investors Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A.

• Investor Zabezpieczenia Emerytalnego; 2,17%, 0,57%, 0,48%
• Investor Zrównoważony; 2,19%, 0,46%, 0,07%

Pioneer Pekao SA TFI (Pekao Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A.), Najdłużej działające towarzystwo funduszy inwestycyjnych w Polsce.

• Pekao Obligacji Dolarowych Plus; 2,37%,
• Pekao Zrównoważony; 2,21%, 0,39%

Santander Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A.

• Santander Stabilnego Wzrostu; 2,18%, 0,30%, 0,10%
• Santander Zrównoważony; 2,19%, 0,37%, 
• Santander Akcji Polskich; 2,16%, 0,52%, 0,29%

PKO Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A., towarzystwo inwestycyjne największego polskiego banku.

• PKO Obligacji Długoterminowych; 1,09%, 0,17%, 0,09%
• PKO Dynamicznej Alokacji; 2,09%, 0,22%
• PKO Akcji Polskich Plus; 2,10%, 0,28%, 0,15%

Goldman Sachs TFI S.A. wcześniej znane jako NN TFI S.A.

• Goldman Sachs Stabilnego Wzrostu; 2,12%, 0,62%, 0,18%
• Goldman Sachs Zrównoważony; 2,13%, 0,71%, 0,46%
• Goldman Sachs Akcji CEE; 2,00%, 0,46%
• Goldman Sachs Akcji; 2,12%, 0,45%, 0,45%

ESALIENS TFI S.A., wcześniej spółka działała jako Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych Banku Handlowego SA, a od 2006 do 2017 roku jako Legg Mason TFI SA.

• Esaliens Senior FIO; 2,16%, 0,03%, 0,27%
• Esaliens Akcji; 2,17%, 0,74%

ALLIANZ TFI S.A.,

 Allianz Globalny Obligacji FIO; 2,24%, 0,06%