Jeżeli udało Ci się zaoszczędzić określoną kwotę specjalnie na ten cel i letnie wydatki nie stanowią dla Ciebie powodu do niepokoju, należą Ci się gratulację. Należysz bowiem do mniejszości, która nie pozostawia swojej (finansowej) przyszłości przypadkowi. Jeżeli nie odkryłeś jeszcze magii planowania finansowego, postaram się wyjaśnić Ci korzyści płynące z odpowiedzialnego podejścia do finansów osobistych.

Nikt nie lubi żyć od wypłaty do wypłaty, modląc się o to, aby pralka czy lodówka nagle się nie zepsuły. Świadomość, że masz z czego pokryć wszystkie swoje wydatki w nadchodzącym okresie, a przy tym wciąż dysponujesz wystarczającą kwotą na wypadek nieprzewidzianych zdarzeń, pozwala uzyskać prawdziwe poczucie bezpieczeństwa. Co ważne, ta wizja nie jest nierealna. Nawet pozornie drobne zmiany mogą całkowicie odmienić Twoje życie. W jaki sposób możesz to osiągnąć?

1. Śledź swoje wydatki

Jeśli chcesz zapanować nad finansami osobistymi, w pierwszej kolejności musisz zastanowić się, ile właściwie wydajesz i na co przeznaczasz te kwoty. Postaraj się zatem przez co najmniej miesiąc (a najlepiej kilka) prowadzić rejestr wszystkich swoich wydatków. Zdziwisz się, na co marnujesz swoje pieniądze i jak znaczne są to kwoty.

Nie martw się, nie potrzebujesz w tym celu wszędzie nosić ze sobą ołówka ani papieru. Czasy się zmieniają – istnieje wiele aplikacji mobilnych, które pozwalają na bieżąco śledzić swoje wydatki. Jeżeli płatności dokonujesz przede wszystkim kartą lub przelewem, możesz także polegać w tym celu na wyciągu ze swojej bankowości elektronicznej.

Następnym krokiem będzie podzielenie wydatków na wydatki stałe (te, które powtarzają się co miesiąc i których nie możesz znacząco przyciąć, np. raty kredytu, czynsz czy rachunki) oraz zmienne (czyli te, które każdego miesiąca mogą kształtować się inaczej, np. wyżywienie, leki, odzież czy rozrywka).

Oblicz także, ile wynosi suma Twoich wszystkich miesięcznych dochodów. Jeżeli nie pamiętasz dokładnych kwot, przejrzyj swoje wyciągi z konta bankowego. Nie zapomnij o ewentualnych dochodach pasywnych, na przykład z wynajmu czy innych źródeł. Zosumowanie wszystkich dochodów pozwoli Ci wyliczyć maksymalny limit wydatków, jakich możesz dokonać bez zadłużania się.

2. Ustal swoje priorytety

Dokładnie prześwietl swoje wydatki – każdą kategorię z osobna - i zastanów się, czy w dalszym ciągu chcesz przeznaczać na dany cel podobną kwotę. Być może postanowisz, że chcesz zmniejszyć lub  zwiększyć wydatki na któryś z nich, a może nawet całkowicie zrezygnować z zakupu określonych produktów. Na pewno znajdziesz takie pozycje, bez których jakość Twojego życia nie ulegnie zmianie. Jeżeli spłacasz pożyczki oprocentowane na więcej niż 5%, rozważ ich konsolidację lub wcześniejszą spłatę.

Prawdopodobnie o wiele więcej przestrzeni na wprowadzanie zmian znajdziesz wśród wydatków zmiennych, poświęć zatem tej kategorii odpowiednio więcej czasu i uwagi. Jeżeli zaskoczyło Cię, jak wiele wydałeś na niepotrzebne drobnostki w ciągu analizowanego miesiąca, zastanów się, w jaki sposób mógłbyś lepiej rozdysponować swoje pieniądze.

Jeżeli dotychczas nie udawało Ci się regularnie oszczędzać określonej kwoty i przeznaczać jej na inwestowanie, koniecznie wygospodaruj na to miejsce w swoim budżecie. Nawet, jeżeli oznacza to cięcia w innych obszarach.

Jeżeli udałoby Ci się zmniejszyć sumę swoich miesięcznych wydatków o 320 złotych i postanowiłbyś zainwestować tę kwotę, za 20 lat możesz już dysponować kwotą ok. 181 164 zł. Po 30 latach regularnego inwestowania 320 złotych miesięcznie mógłbyś natomiast cieszyć się kwotą ok. 447 044 zł. To całkiem niezły wynik, biorąc pod uwagę oszczędzanie nieco ponad 10 zł dziennie, nie sądzisz?

Spróbuj spojrzeć w ten sposób na wszystkie swoje wydatki. Cięcia budżetowe nie muszą być bolesne. Jeżeli na przykład każdego miesiąca wydajesz 240 złotych kupując kawę na mieście, możesz znacznie obniżyć tę kwotę  i nadal cieszyć się kawą, jeżeli od czasu do czasu zaprosisz znajomych do siebie lub zajrzysz do nich w odwiedziny.

3. Spróbuj zautomatyzować, co tylko się da

Gdy dokładnie prześwietlisz już swój budżet, koniecznie ustal reguły, których następnie będziesz przestrzegać. Nie polegaj wyłącznie na własnej pamięci - najlepiej skonfiguruj stałe zlecenia lub polecenia zapłaty dla regularnie powtarzających się płatności (takich jak przelewy na konta oszczędnościowe i inwestycyjne czy rachunki za abonament).

Automatyzacja regularnych płatności pomoże Ci ustrzec się ignorowania swoich celów finansowych czy też ich ciągłej weryfikacji. Nikt nie chciałby każdego miesiąca zastanawiać się, ile będzie w stanie odłożyć, czy stać go na spłatę wszystkich rat kredytu lub czy wystarczy mu na przeżycie do następnej wypłaty.

4. Zacznij oszczędzać i inwestować już teraz

Jeżeli na koniec miesiąca nie pozostaje Ci nic z Twojej wypłaty, przesyłaj część pieniędzy na konto oszczędnościowe lub inwestycyjne, gdy tylko znajdą się one na Twoim koncie bieżącym. Z czasem nauczysz się, jak bez problemu dawać sobie radę z pozostałą kwotą – to przede wszystkim kwestia priorytetów i odpowiednich nawyków.

Jeżeli nie masz żadnych rezerw finansowych - najlepiej w wysokości minimum kwoty Twoich 6-miesięcznych wydatków, zacznij od zbudowania takiego funduszu. W przeciwnym wypadku nawet drobne nieprzewidziane zdarzenie (np. przejściowa utrata źródła dochodów czy zepsuty samochód) może wiązać się dla Ciebie z poważnymi konsekwencjami. W następnej kolejności powinieneś zabezpieczyć swoją przyszłość, odkładając na wyższą emeryturę czy inne cele, takie jak zakup nieruchomości, przyszłość Twoich dzieci czy po prostu pomnażanie majątku.

W osiągnięciu krótkoterminowych celów finansowych pomóc mogą również bankowe konta oszczędnościowe. Dla przykładu, jeśli planujesz większe wydatki w ciągu najbliższych sześciu miesięcy (na przykład zakup bożonarodzeniowych prezentów czy zagraniczne wakacje), najlepszym sposobem na to jest stopniowe odkładanie niezbędnych funduszy.

W tym przypadku nie licz jednak na istotny wzrost wartości swoich oszczędności. Stopy procentowe w bankach - nawet na rachunkach oszczędnościowych – są aktualnie bliskie zeru. Jedynym powodem, dla którego warto w ogóle korzystać z tych kont, jest oddzielenie zgromadzonych oszczędnosci od kwoty  na rachunku bieżącym. W przeciwnym wypadku łatwo popełnić błąd i wydać więcej, niż w rzeczywistości możesz sobie na to pozwolić.

5. Regularnie przeglądaj swój budżet

Proces budżetowania pomoże Ci odpowiednio ustalić priorytety – zarówno finansowe, jak i te życiowe. Z czasem będą one jednak ulegać zmianom, dlatego każdy budżet prędzej czy później będzie trzeba dostosować do nowej sytuacji.

Zmiany w wysokości Twoich dochodów, wydatków, Twoich potrzebach i celach sprawiają, że cały proces należy przejść ponownie. Z doświadczenia zapewniam Cię jednak, że kolejny raz będzie znacznie prostszy i przyjemniejszy.