Najlepsze inwestycje to inwestycje długoterminowe, inwestorzy z kolei chcą zwykle pozostawić zgromadzony majątek swoim potomkom lub krewnym. Jednocześnie, życie często pisze nieprzewidziane scenariusze. Dlatego tak ważne jest, aby zadać sobie pytanie: co stanie się z moim majątkiem w razie ewentualnej nagłej śmierci?

Czy warto udzielić komuś pełnomocnictwa do swojej inwestycji na wypadek śmierci?

Istnieje możliwość ustanowienia pełnomocnictwa do dysponowania rachunkiem, które przyznaje pełnomocnikowi takie same prawa jak właścicielowi konta. Nie pomoże ono jednak w przypadku śmierci, ponieważ śmierć właściciela konta spowoduje zanik pełnomocnictwa. Pełnomocnictwo może jednak uprościć sytuację w przypadku poważnej choroby, wypadku itp. W przypadku wypłaty środków, pełnomocnik może wypłacać środki z konta Finax właściciela tylko na rachunek bankowy prowadzony na nazwisko właściciela konta (rachunek bankowy z którego przelewał środki na swoje konto w Finax). Z tego powodu dobrze jest również ustanowić pełnomocnictwo na konto w banku.

Dane do logowania są jednak nadal dostępne tylko dla jednej osoby, głównego właściciela konta, a pełnomocnik może mieć jedynie prawo do dysponowania aktywami na koncie. Pełnomocnik może zapytać o konto klienta:

• osobiście, gdy to jest zobowiązany do przedstawienia ważnego dokumentu tożsamości,
• telefonicznie z numeru podanego w formularzu, przy czym za poprawność danych odpowiada klient - w zależności od zakresu żądanych danych o koncie klienta, pełnomocnik może zostać poproszony o dodatkową weryfikację za pomocą danych osobowych, do których podania jest zobowiązany.

 Jeśli pełnomocnik życzy sobie być informowany pocztą elektroniczną, adres e-mail dysponenta musi być dodany w formularzu przy ustanawianiu pełnomocnictwa. Za podany adres e-mail odpowiedzialny jest klient. W przypadku otrzymania zapytania z tego adresu e-mail z prośbą o informacje na temat konta klienta, zostaną one przekazane. W celu ustanowienia pełnomocnictwa należy wypełnić odpowiedni dokument, wraz z pełnomocnikiem podpisać go przed notariuszem, a następnie przesłać skanu mailowo na adres client@finax.eu wraz ze skanem/kserokopią dowodu osobistego pełnomocnika (pliki można zabezpieczyć hasłem), oryginał zaś należy przesłać pocztą tradycyjną na adres naszej firmy.

Zgodnie z Art. 101. §2 Kodeksu Cywilnego umocowanie wygasa wraz ze śmiercią mocodawcy lub pełnomocnika, chyba że w pełnomocnictwie inaczej zastrzeżono z przyczyn uzasadnionych treścią stosunku prawnego będącego podstawą pełnomocnictwa.

Po śmierci klienta jego własność staje się przedmiotem postępowania spadkowego, w trakcie którego pełnomocnik nie może wycofać ani zakończyć inwestycji.

Ze względu na to udzielenie pełnomocnictwa nie zwalnia z konieczności przeprowadzenia postępowania spadkowego, nie umożliwia także wcześniejszego otrzymania środków. Każdy, kto działa na podstawie wygasłego po śmierci mocodawcy pełnomocnictwa, popełnia przestępstwo.

Jaka wygląda procedura w przypadku śmierci klienta?

Najbliższe zmarłemu osoby powinny jak najszybciej poinformować Finax o śmierci klienta, a dokładniej: poinformować notariusza prowadzącego postępowanie spadkowe o tym, że klient był posiadaczem konta w Finax. Wraz z zawiadomieniem o śmierci klienta należy przesłać do nas także akt zgonu zmarłej osoby (wystarczający będzie dokument w języku polskim).

Do momentu rozstrzygnięcia postępowania spadkowego konto zmarłego w Finax pozostanie zamrożone. W czasie postępowania spadkowego naliczane będą wynikające z umowy standardowe opłaty za zarządzanie portfelem oraz papierami wartościowymi.

Ze względu na charakter naszych usług (online) oraz elektroniczną formę komunikacji, zalecamy klientom informowanie najbliższych o inwestowaniu z Finax. W przypadku nieprzewidzianej śmierci znacznie upraszcza to postępowanie spadkowe. Jeżeli bliscy nie wiedzą, że zmarły posiadał takie aktywa, praktycznie nie są w stanie się tego dowiedzieć.

Podczas postępowania spadkowego poinformuj zatem notariusza, któremu zostanie ono powierzone, że zmarły inwestował z Finax. Notariusz, jako osoba prawnie upoważniona, skontaktuje się z nami i załatwi w Twoim imieniu wszystko, co niezbędne w ramach toczącego się postępowania.

Oczywiście, w takiej sytuacji Finax dołoży wszelkich starań, aby maksymalnie ułatwić notariuszowi współpracę - m. in. poświadczy o majątku posiadanym przez zmarłego klienta w Finax w dniu jego śmierci.

Z naszego punktu widzenia najlepiej, jeżeli spadkobiercy w trakcie postępowania spadkowego ustalą, któremu z nich przydzielona zostanie inwestycja w Finax, lub jeśli poszczególne rachunki zostaną rozdzielone pomiędzy poszczególnych spadkobierców  (na przykład oszczędności emerytalne dla małżonka, zabezpieczenie przyszłości dzieci dla potomków etc.).

Jeżeli w trakcie postępowania spadkowego nie dojdzie w tej kwestii do porozumienia, notariusz zgodnie z prawem zobowiązany będzie rozdzielić papiery wartościowe i przydzieli każdemu ich odpowiednią liczbę. Jedną z zalet Finax jest to, że pozwala notariuszowi na przydzielanie ułamkowych części udziałów. Dla przykładu, 24 572 sztuk akcji może zostać równo rozdzielone pomiędzy czterech spadkobierców, dając każdemu po 6143 sztuk.

Spadkobierca ma następnie do wyboru:

1. założyć konto w Finax oraz kontynuować inwestycję,
2. sprzedać inwestycję otrzymaną po zmarłym i wypłacić pieniądze na konto bankowe.

Jaka jest kolejność dziedziczenia?

Jeżeli zmarły nie pozostawił testamentu ani innych form rozporządzania spadkiem (a także, gdy testament został unieważniony albo każda z osób wymienionych w testamencie zrzekła się prawa do majątku), podział spadku determinuje dziedziczenie ustawowe. Zgodnie z nim:

• W pierwszej kolejności spadek nabywa małżonek oraz zstępni, czyli kolejno: dzieci, wnuki i prawnuki. Majątek dzielony jest zatem na ogół po równo pomiędzy małżonkiem oraz dziećmi zmarłego. Istnieje jednak wyjątek - kodeks cywilny chroni małżonka w takim zakresie, że nie może on otrzymać mniej niż ¼ całości spadku. Przy 4 i większej liczbie potomków małżonek otrzymuje zatem ¼ spadku, a pozostały majątek dzielony jest po równo pomiędzy dziećmi zmarłego.
• Jeśli którekolwiek z dzieci zmarłego nie żyje, a pozostawiło ono po sobie własne dzieci (wnuki spadkodawcy), to dziedziczą one należną mu część - dzielona jest pomiędzy nimi po równo ta część spadku, która należałaby się ich rodzicowi. Jeżeli dzieci spadkobiercy również nie żyją, prawo do spadku otrzymują dalsi zstępni (prawnuki spadkodawcy).
• Jeżeli zmarły nie ma potomstwa, w następnej kolejności majątek dziedziczą małżonek oraz rodzice zmarłego. Małżonkowi zawsze przypada połowa spadku. Rodzice zmarłego dzielą drugą połowę między siebie (czyli każdy z nich otrzymuje ¼ majątku po zmarłym dziecku). Jeżeli spadkodawca nie miał małżonka, całość przypada rodzicom.
• Jeśli oboje rodzice spadkodawcy nie żyją, mąż lub żona zmarłego dziedziczy 1/2 spadku, natomiast druga połowa dzielona jest po równo pomiędzy jego rodzeństwem (analogicznie jak poprzednio, jeżeli któreś z nich nie żyje, ale pozostawiło po sobie własne dzieci, to dziedziczą one jego część etc.)

Postępowanie spadkowe w praktyce: kilka przykładów

Paulina w dniu swojej śmierci posiadała 60 000 zł na koncie w Finax. Była mężatką, miała dorosłą córkę i dwoje wnucząt po przedwcześnie zmarłym synu.

• Jej mąż odziedziczy 20 000 zł
• Córka odziedziczy 20 000 zł
• Wnuk 1 odziedziczy 10 000 zł
• Wnuk 2 odziedziczy 10 000 zł

Pan Michał w dniu swojej śmierci posiadał 100 000 zł na koncie w Finax. Od 10 lat mieszkał ze swoją partnerką (nie byli małżeństwem) oraz ich małoletnią córką, miał także dorosłego syna z pierwszego małżeństwa. 

• Zasadniczo pierwsza żona nie jest uprawniona do dziedziczenia (majątek po rozwodzie został podzielony w rozumieniu prawa)
• Dorosły syn z pierwszego małżeństwa dziedziczy 50 000 zł.
• Małoletnia córka dziedziczy 50 000 zł.
• Partnerka nic nie dziedziczy (Osoby żyjące w konkubinacie nie są objęte dziedziczeniem ustawowym.).