Studencki budżet - jak dobrze go zaplanować?
Obecna inflacja dotyka także studentów. W grudniu 2023 roku stopa inflacji wyniosła w Polsce 6.1%. Wzrosły przede wszystkim ceny żywności, energii oraz wynajmu mieszkań, co może być szczególnie uciążliwe dla studentów, ponieważ wielu z nich ma już i tak ograniczony budżet na bieżące wydatki.
Dominika Brtková | Finanse osobiste | 12. stycznia 2024
Studia to jeden z najlepszych okresów w życiu. W tym czasie wielu studentów zaczyna zarządzać pieniędzmi na własną rękę i stopniowo uczy się, jak się z nimi obchodzić. Rzeczywistość bywa jednak bezlitosna. Zdarza się, że pod koniec miesiąca przeznaczony na niego budżet okazuje się zbyt mały.
Na początku studiów sama tego doświadczyłam. Postanowiłam więc zebrać dla innych studentów wskazówki, jak zarządzać swoim budżetem w czasie studiów. Okres wysokiej inflacji tylko potęguje naszą potrzebę zapanowania nad finansami osobistymi. Dzięki odpowiednim rozwiązaniom można jednak przetrwać nawet wysoką inflację.
Źródło: Bankier.pl
Tworzenie budżetu jest w czasach rosnących cen najlepszym krokiem, aby zrozumieć, na co przeznaczamy nasze pieniądze. Pozwala dostosować wydatki do aktualnych cen. To także świetna metoda nauki zarządzania swoimi finansami jeszcze na studiach.
Jaśniejszy obraz własnych nawyków w zakresie wydawania i oszczędzania, który uzyskasz dzięki budżetowi, pozwala skuteczniej dążyć do osiągnięcia swoich celów, takich jak podróżowanie czy oszczędzanie pieniędzy na przyszłe plany, np. przeprowadzkę do nowego miasta po ukończeniu studiów. A jeśli szukasz inspiracji, jak oszczędzać więcej gdy jesteś jeszcze na studiach, koniecznie sprawdź nasze wskazówki zebrane w jednym z poprzednich artykułów.
Budżet, który stworzysz dziś, może pomagać Ci przez całą najbliższą dekadę, a nawet dłużej. Co więcej, gdy już raz opracujesz swój budżet, wystarczy tylko wprowadzać drobne korekty przy zmianach dochodów oraz nawyków związanych z wydawaniem pieniędzy.
Jak stworzyć budżet?
1) Śledź swój dochód netto
Regularne dochody z pracy na pół etatu czy płatnych staży, „kieszonkowe“ od rodziców, stypendia - wszystko to składa się na Twój dochód netto. Kwota pieniędzy, która co miesiąc ląduje na Twoim koncie bankowym, jest kluczową częścią Twojego budżetu, stanowiąc podstawę do określenia, na jakie wydatki możesz sobie pozwolić.
Jeśli pracujesz dorywczo i Twoje wynagrodzenie nie jest stabilne, czyli zmienia się w poszczególnych miesiącach, tygodniach i okresach, spróbuj obliczyć średnią kwotę, na którą możesz liczyć w każdym miesiącu. Bezpieczniej będzie wybrać mniejszą liczbę, aby uniknąć ryzyka nadmiernych wydatków.
2) Sporządź listę miesięcznych wydatków
Sporządź listę swoich miesięcznych wydatków. Nie musisz szukać w pamięci, próbując przypomnieć sobie każdą rzecz, którą kupiłeś w tym miesiącu. Większość studentów rutynowo płaci kartą lub telefonem komórkowym. W dzisiejszych czasach niewielu z nas nosi przy sobie gotówkę.
Większość banków oferuje podsumowanie wydatków w aplikacji. Jeśli nie możesz go tam znaleźć lub korzystasz z usług kilku banków, wypróbuj naszą aplikację Finbot. Połącz ją ze swoim kontem bankowym, a Finbot skategoryzuje Twoje wydatki. W ten sposób uzyskasz porównanie, ile wydajesz miesięcznie na jedzenie, transport, artykuły spożywcze itp.
W Polsce najbardziej znaczącym wydatkiem dla studentów jest wynajem mieszkania oraz jedzenie. Nauka na uczelniach publicznych jest darmowa, dzięki czemu możemy zaoszczędzić sporo pieniędzy w porównaniu z naszymi zagranicznymi rówieśnikami.
Książki, podręczniki i inne materiały do nauki różnią się w zależności od uczelni i programów, ale kupuje się je zwykle raz na semestr. Wzrosły natomiast ceny żywności, dlatego warto przemyśleć, czy zamiast jadania na mieście nie lepiej gotować samemu. To drugie rozwiązanie pozwala kupować artykuły spożywcze dokładnie na miarę potrzeb, korzystając z promocji w dyskontach. Nie wspominając o tym, że możesz gotować na kilka dni z góry.
Źródło: Główny Urząd Statystyczny
3) Podziel swoje wydatki na stałe i zmienne
Wszystkie rachunki, które płacisz co miesiąc - za mieszkanie, telefon, transport, jedzenie, internet itp. – uwzględnij w wydatkach stałych. To wydatki, których po prostu nie da się uniknąć.
Te, bez których możesz się obejść, zalicz do wydatków zmiennych. Karnet na siłownię, piątkowe imprezy z przyjaciółmi i związane z nimi wydatki, fryzjer, manikiurzystka, spotkania przy kawie. To rzeczy, które kupujemy głównie dla rozrywki i bez których możemy się obejść.
Wydatki te mogą się różnić w poszczególnych miesiącach, dlatego warto uśrednić wszystko, na co wydajemy pieniądze w danym miesiącu. W przypadku zmniejszenia dochodów można ograniczyć niektóre z tych czynności, obywając się bez nich przez jakiś czas.
4) Określ średni budżet na wydatki z każdej kategorii
Jak już wspomniałam, wydatki zmienne mogą różnić się w poszczególnych miesiącach. Być może w tym miesiącu nie byłeś u fryzjera, spędzałeś mniej czasu na siłowni, bo uczyłeś się do egzaminów lub zaoszczędziłeś na biletach, dojeżdżając na uczelnię rowerem. Wydatki stałe będą na ogół takie same, czynsz czy kwota rachunku za telefon nie będą się bowiem zanadto zmieniać z miesiąca na miesiąc.
Jeżeli wynajmujesz mieszkanie, wydatki na prąd, wodę, media (na których również możesz zaoszczędzić – zobacz nasze wskazówki w tym artykule) itd. mogą się różnić. To samo dotyczy osób, które jeżdżą samochodem.
W tym przypadku, aby określić budżet na dany miesiąc, należy uśrednić wydatki. Wystarczy zsumować wydatki np. z trzech miesięcy, a następnie podzielić przez 3. Jeśli Twoje miesięczne wydatki na zakupy spożywcze wynoszą 780 złotych, możesz zaokrąglić je do 800 zlotych. Ułatwi to pracę z budżetem i pozwoli na drobne zmiany.
5) W razie potrzeby wprowadzaj korekty
Ostatni krok to porównanie miesięcznych dochodów oraz miesięcznych wydatków. Jeśli zarabiasz więcej niż wydajesz i na koniec miesiąca zostaje Ci jeszcze nadwyżka, Twój budżet jest idealny. Pieniądze, których nie wydałeś, możesz odłożyć na przyszłość.
Bez względu na to, czy oszczędzasz na wakacje, samochód czy nowy telefon komórkowy, dobrze jest wiedzieć, że masz te oszczędności. Co więcej, pieniądze te możesz zainwestować, aby zapewnić sobie równie stabilną sytuację finansową w przyszłości.
Zacznij oszczędzać na swoją przyszłość już teraz
Jeśli jednak nie możesz sobie pozwolić na obecny styl życia, wydajesz bowiem więcej, niż zarabiasz, czas na ponowną ocenę Twoich priorytetów. Możesz zwiększyć swoje dochody, znajdując dodatkowe źródło przychodów, ale warto pomyśleć również o sposobach na ograniczenie kosztów.
Mam budżet. Co dalej?
Jeśli zadałeś/-aś sobie trud przejrzenia wszystkich swoich wydatków i stworzenia budżetu, gratuluję. Jesteś o krok bliżej do lepszego zarządzania swoimi pieniędzmi. Najważniejszym krokiem po ustaleniu swojego budżetu jest jednak... trzymanie się go.
Trzymanie się budżetu i właściwe gospodarowanie pieniędzmi jeszcze w trakcie studiów pomoże Ci rozpocząć życie z solidnymi podstawami finansowymi po zakończeniu nauki i nauczy Cię dobrych nawyków, za które w przyszłości sobie podziękujesz.
Studenckie życie to jeden z najbardziej beztroskich okresów. Nie musimy martwić się wówczas o kredyt hipoteczny, dzieci, kupno mieszkania i inne podobne sprawy, które często przysparzają nam wielu zmartwień.
Dobrze jest cieszyć się życiem studenckim i nie bać się wydawać pieniędzy na to, co sprawia nam przyjemność. Ważne jednak, aby właściwie określić swoje priorytety i przeanalizować swój budżet oraz to, czy możemy sobie na to pozwolić.
W końcu, czy nie byłoby lepiej, gdybyś skończył studia bez konieczności rozpoczynania budowania swojego majątku od podstaw? Nie stracisz lat po ukończeniu studiów, kiedy jesteś jeszcze młody i możesz podróżować, zwiedzać i szukać własnej drogi w życiu. Mimo że pieniądze, jak to się mówi, szczęścia nie dają, myślę, że fakt, iż nie musisz się o nie martwić, będzie mieć pozytywny wpływ na Twoje życie.
A jeśli szukasz sposobu na to, jak inwestować jeszcze przed ukończeniem studiów, koniecznie sprawdź, jakie rady mają dla Ciebie najpopularniejsi blogerzy w Polsce. Możesz też obejrzeć nasz webinar: